1804: Introductie van de Code Civil door Napoleon

Napoleon I, gekroond door de `Allegorie van de tijd ́, schrijft het Burgerlijk wetboek

De Code Civil of het Burgerlijk Wetboek heeft ten doel het leven van de Fransen van hun geboorte tot hun dood te regelen. Het vormt de grondslag van het moderne Franse recht. Het legt de juridische status van personen vast, die van hun vermogen en die van hun relaties onder elkaar. Het verleent hen rechten en plichten.

De belangrijkste datum in de geschiedenis van het Franse civiele recht is die van de openbaarmaking van de Code Civil of zogenaamde Code Napoleon in het jaar 1804. Tot die tijd waren er talrijke en naargelang de regio verschillende civielrechtelijke regels geldig. Vanaf de 12e en de 13e eeuw paste men in het noorden van het Franse koninkrijk regels toe die vooral van de overgeleverde gewoonten van Gallië en van de Frankische en Germaanse veroveraars afstamden, terwijl het zuiden hoofdzakelijk het Romeinse recht kende dat al in de 6e eeuw door keizer Justinianus gecodificeerd en in de 11e eeuw in Italië weer ontdekt was.

De Franse revolutie probeerde het civiele recht in de loop van het politieke eenwordingsproces en bij het oprichten van nieuwe juridische instellingen te codificeren. Met de introductie van de Code Civil stelde op 21 maart 1804 de wet van de 30e Ventôse (de zesde maand van de franse republikeinse kalender) tegelijk alle tot dan toe geldende regels buiten werking.

De Code Civil was in Frankrijk en ook in het buitenland opmerkelijk succesvol, werd in het hele keizerrijk van Napoleon I toegepast en inspireerde in de 19e eeuw talrijke buitenlandse wetboeken.