1980: Powstanie NSZZ Solidarność

Lech Wałęsa na rękach związkowców, Stocznia Gdańska 1980

W lipcu i sierpniu 1980 roku polscy robotnicy z państwowych zakładów pracy, które w teorii były ich własnością, a w praktyce należały do wąskiej grupy komunistycznych władców Polski, wystąpili z protestem przeciwko biedzie, nieuczciwości i korupcji w szeregach władzy oraz przeciwko poniżaniu ludzi pracy. Upomnieli się o podstawowe prawa i wolności obywatelskie. Rolę koordynatora strajku generalnego w Polsce objął Międzyzakładowy Komitet Strajkowy Stoczni Gdańskiej z Lechem Wałęsą na czele. Po kilkutygodniowym strajku, w którym wzięły udział tysiące zakładów pracy w całym kraju, komunistyczne władze uległy. W Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu podpisane zostały porozumienia z przedstawicielami społeczeństwa. Robotnicy wraz z inteligencją utworzyli Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, rolnicy powołali do życia Solidarność Rolników Indywidualnych, a studenci Niezależne Zrzeszenie Studentów. Ogółem przeszło 10 milionów Polaków wystąpiło bezpośrednio przeciwko komunizmowi. Taka postawa społeczeństwa nie była dziełem przypadku. Polacy rozpoczęli walkę z władzą komunistyczną już w momencie jej zainstalowania w Polsce przez Związek Radziecki po II wojnie światowej. Jej przełomowymi momentami były krwawe wydarzenia z lat 1956, 1970, 1976, w których ginęli robotnicy. Jednak punktem zwrotnym w walce ze złem, okazał się wybór kardynała Karola Wojtyły na papieża w 1978 roku i jego pielgrzymka do ojczyzny.

Papież Jan Paweł II w czerwcu 1979 roku wskazał narodowi drogę odnowy. Na efekty trzeba było czekać zaledwie rok.

PSP 5 im. Bolka I Świdnickiego w Strzelinie, Piotr Rozenek